In september 2021 organiseerde WarmteStem gesprekken met bewoners over hoe de wijk volgens hen zou moeten verduurzamen. Een belangrijk doel daarvan was om de opbrengsten door te geven aan de gemeente. Sindsdien is er weer het één en ander gebeurd, en dat vatten we graag voor je samen.
Het wijkwarmteplan: wat is dat?
De gemeente werkt al een aantal jaren aan een plan om Schothorst-Zuid aardgasvrij te maken. In maart 2020 werd een plan gepresenteerd met de aanpak op hoofdlijnen. Maar doordat een subsidie van het Rijk niet werd binnengehaald kon dat voorlopig niet in die vorm doorgaan.
Eind 2021 is er een nieuw ‘wijkwarmteplan’ opgesteld. Ondanks dat het een document van bijna 50 pagina’s is, worden er in het wijkwarmteplan nog geen besluiten genomen over wat precies waar gaat gebeuren. Dat gebeurt namelijk in een ‘wijkuitvoeringsplan’ dat op z’n vroegst in het najaar van 2023 verwacht wordt. De gemeente schrijft zelf over het wijkwarmteplan:
“Ondanks dat het een ‘plan’ wordt genoemd, is het wijkwarmteplan eigenlijk geen plan. Het is namelijk een voorsortering op het wijkuitvoeringsplan, wat daadwerkelijk een plan is. Het wijkwarmteplan is dan ook geen juridisch verplichte stap. De gemeente Amersfoort heeft er toch voor gekozen om deze stap te zetten om ook tussentijds de bewoners te informeren over de richting van de wijkaanpak en handelingsperspectief te bieden .”
Dit betekent dat er nog veel details uitgewerkt moeten worden. En misschien wel het belangrijkste: in het wijkwarmteplan kan de gemeente nog niet besluiten dat en wanneer er geen aardgas meer in Schothorst-Zuid gebruikt kan worden. Bovendien mag dit wettelijk nog niet (al is de wet die dit voor gemeenten mogelijk maakt wel in de maak).
Wat moeten bewoners weten over de inhoud van het wijkwarmteplan?
In het plan staat dus wel al de gekozen richting van de aanpak om Schothorst-Zuid aardgasvrij te maken. Vooral de punten hieronder zijn belangrijk voor bewoners die geïnteresseerd zijn of zich misschien wel zorgen maken.
- De gekozen richting is een warmtenet in Schothorst-Zuid. Hierin is eigenlijk weinig veranderd ten opzichte van het plan dat in 2020 aan de wijk werd voorgelegd. De gemeente heeft hiervoor gekozen omdat een warmtenet volgens hun onderzoek voor de meeste woningen de meest betaalbare optie is.
- Meedoen met het warmtenet kost eigenaar-bewoners maximaal €2000.
- Huurders investeren niet zelf, en hun energierekening mag niet omhoog gaan ten opzichte van aardgas.
- Bewoners die niet mee willen doen met het warmtenet worden daar niet toe verplicht. Het staat iedereen vrij om zijn huis op een andere duurzame manier te verwarmen.
- Maar: de gemeente stelt wel voor om in het wijkuitvoeringsplan (op z’n vroegst eind 2023 dus) vast te stellen wanneer het aardgas in de wijk wordt afgesloten. Na dat moment hebben bewoners volgens het voorstel nog 8 jaar om over te stappen op een duurzaam alternatief voor verwarmen en koken.
Wel is ook in het wijkwarmteplan opgenomen dat het warmtenet alleen aangelegd wordt als er voldoende interesse onder bewoners is:
“Starten met de aanleg van een warmtenet kan pas gebeuren als er drie onderwerpen worden geadresseerd:1) borgen dat er voldoende woningen worden aangesloten, 2) het afdekken van de onrendabele top voor particuliere eigenaren en 3) voldoende draagvlak onder de bewoners voor de aanpak.”
Er staat echter niet bij wat voldoende draagvlak onder bewoners precies inhoudt.
In het plan wordt verschillende malen verwezen naar het verslag dat WarmteStem heeft gemaakt van de gesprekken met bewoners in september 2021. Uit dat verslag kwamen een aantal adviezen voor, en deze zijn opgenomen in het wijkwarmteplan. Er staat dat deze vooral meegenomen zullen worden bij de vervolgstappen waarmee het plan concreter wordt.
Het hele wijkwijkwarmteplan is hier te lezen: https://amersfoort.raadsinformatie.nl/document/10840797/1
WarmteStem in gesprek met gemeenteraad
Eind 2021 is WarmteStem twee keer te gast geweest bij de gemeenteraad. De eerste keer hebben wij de raad geïnformeerd over de opbrengst van de gesprekken in september waar uiteindelijk 140 bewoners aan meededen. De gemeenteraad was erg enthousiast over dit project en veel raadsleden hebben ook ons uitgebreide verslag gelezen. Het gesprek met de raad is hier terug te kijken: https://www.youtube.com/watch?v=V2bjwZRFyEo
Tijdens de gesprekken in de wijk bleek dat het enthousiasme voor een warmtenet nog behoorlijk beperkt is onder bewoners. Een belangrijk punt dat veel mensen aangaven, is dat ze het gevoel hebben dat de alternatieven voor een warmtenet nog onvoldoende onderzocht zijn. WarmteStem heeft daarom tijdens een ronde van de raad ingesproken met de boodschap dat in de aanloop naar het wijkuitvoeringsplan ook de alternatieven voor het warmtenet goed in kaart gebracht moeten worden. Alleen zo kunnen bewoners uiteindelijke een goed geïnformeerde keuze maken. Deze vergadering inclusief onze inspraak is hier terug te kijken: https://www.youtube.com/watch?v=OWg1q6bjWIM
Besluit nog niet genomen, WarmteStem oppert voorwaarden
Tot dusver heeft de gemeenteraad nog geen besluit genomen over het wijkwarmteplan. Op 1 februari vergadert de gemeenteraad verder. WarmteStem geeft de raadsleden voorafgaand aan die vergadering nog een aantal voorstellen mee. Die zorgen naar ons idee voor meer duidelijkheid over het proces om tot een wijkuitvoeringsplan te komen, én geven bewoners meer zeggenschap. Die voorstellen zijn:
- Stel als gemeenteraad vast wat ‘voldoende draagvlak’ betekent. Als duidelijk is wat de gemeente hieronder verstaat én hoe dit gemeten kan worden, weten bewoners beter waar ze aan toe zijn en welke invloed ze hebben op het wijkuitvoeringsplan.
- Laat onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor eigenaarschap en zeggenschap van bewoners bij een warmtenet in de wijk. Bij een warmtenet kunnen afnemers niet wisselen van leverancier, dus moeten hun belangen goed vastgelegd zijn. Is de enige optie dat een commerciële partij aanbieder van warmte en eigenaar van de infrastructuur wordt, of zijn er ook modellen mogelijk waar de gemeente en/of bewoners (deels) eigenaar zijn? En wat betekenen die verschillende varianten voor het zeggenschap over bijvoorbeeld het gebruik van biomassa en de prijs van warmte? De gekozen variant van eigenaarschap zou een combinatie moeten zijn van wat haalbaar is en wat de wijkbewoners willen. De gemeenteraad kan de voorkeursvariant als voorwaarde stellen om het wijkuitvoeringsplan goed te keuren.
Op beide punten wil WarmteStem graag verder met de gemeente uitzoeken hoe dit vorm te geven is en aansluit bij de behoeften van bewoners in de wijk. We hebben deze punten verder toegelicht in een artikel dat we ook aan de gemeenteraad hebben gestuurd. Dit lees je hier.
Wij zijn ouderen die hun geld, als wij nog wat overhouden tenminste, liever aan leuke dingen willen besteden, zeker nu de regering de AOW wil loskoppelen en de indexatie van de pensioenen nog steeds een fopspeen blijkt te zijn!!
P.s. Kan er ook in het Nederlands gecommuniceerd worden aub, wij zijn niet allemaal in de gelegenheid geweest om talen te studeren.
Beste G,
Begrijpelijk dat jullie geld liever ergens anders aan uitgeven. Het moet natuurlijk voor iedereen goed betaalbaar zijn.
Over het Engels (op de website neem ik aan): dit hebben we niet zelf geschreven, websites staan vaak ‘standaard’ in het Engels. Het is aardig wat werk om een website goed in te richten en onderhouden en we doen dit voornamelijk met vrijwilligers. We hopen dat jullie het ons vergeven dat er soms iets tussendoor glipt. We proberen het binnenkort op te lossen.
Vriendelijke groet,
Jan Zuilhof
Secretaris WarmteStem
Wat mij tot nu toe met name opvalt is dat er eigenlijk geen alternatieve oplossing is voor een warmtenet.
Ik heb begrepen dat onze huizen niet geschikt zijn voor verwarming met een warmtepomp. Dat er in elk geval niet de comfort temperatuur bereikt wordt die wel gerealiseerd wordt met de huidige CV installatie.
Ik zie dat in de communicatie onvoldoende terugkomen.
Wat is het alternatief. Draagvlak is uiteraard belangrijk, maar als er nog geen adequate en betaalbare alternatieve oplossing is om je huis goed te verwarmen dan heb je naar mijn mening geen keuze.
Ik zou daar graag toch nog eens over geïnformeerd willen worden hoe jullie dat zien.
Rob Drost
Beste Rob,
Het is inderdaad belangrijk om meer in kaart te brengen wat per woning de verschillende opties zijn, wat dit zou kosten, wat dit zou betekenen aan te nemen maatregelen etc. En uiteraard moeten bewoners daarover goed geïnformeerd worden. Wij zijn het met je eens dat als er voor jouw woning geen goed alternatief beschikbaar is voor het warmtenet, er in feite weinig keuze overblijft. Juist daarom vinden wij ook dat draagvlak essentieel is om de aanpak door te zetten. Het is dan natuurlijk heel belangrijk dat duidelijk is wat draagvlak dan precies inhoudt en hoeveel ervan nodig is.
Beantwoordt dit je vraag een beetje?
Vriendelijke groet,
Jan Zuilhof
Secretaris WarmteStem
Bedankt voor uw informatie.
Als gepensioneerde wonende in een sociale huurwoning op de Plaatsen ben ik afhankelijk van de corporatie en de gemeente. Op echte snelheid hoef je dan helaas niet te rekenen.
Toch kun je als bewoner zelf ook zaken oppakken om mee te doen aan alle duurzaamheidsvraagstukken én kosten te besparen. Onderstaand een paar tips:
1. Naast alles zo goed mogelijk isoleren, kochten wij isolerende raamdecoratie.
Kwestie van smaak natuurlijk, maar wij zijn er blij mee. Deze zijn in allerlei kleuren en varianten leverbaar.
2. Wij kochten infraroodpanelen, waarmee we alleen die kamer (tijdelijk) verwarmen waar we zijn. Hierdoor gaat weliswaar de electriciteitsafname omhoog, maar gas gebruiken we zelden of nooit meer om te verwarmen. Eigenlijk alleen nog om te douchen. En daarbij kun je nog gratis aan je gezondheid werken door na (bv) 5 minuten douchen in 1 x de warmwaterkraan dicht te draaien en dan een halve minuut of langer te blijven staan, Dit verhoogt je weerstand, zeggen deskundigen….
3. Wij kochten inductiekookplaten, gewoon bij Aldi. Goed en goedkoop. Deze kun je eenvoudig in een normaal stopcontact stoppen. Dus ook hiervoor geen gas meer, maar electriciteit.
Bijkomend voordeel: deze kookplaten zijn véél makkelijker te reinigen dan het oude gasstel met alle metalen onderdelen.
4. Wij huren via De Alliantie zonnepanelen. Hierdoor krijgen wij een groot deel van de afgenomen stroom gratis door saldering en teruglevering. Al met al zijn onze energiekosten hierdoor met meer dan 50% afgenomen.
Dus zolang instanties nog aan het vergaderen zijn, doen wij het ondertussen zo. Sommige dingen zijn ‘even wennen’, maar het werkt wel. Vooral ‘omdenken’ helpt hierbij! Totale investering: ca. € 500,00.
Huur 6 zonnepanelen van 300 W: € 19,00 p/mnd. 2-persoonshuishouden. Appartement.
Met vriendelijke groet,
Jos Jansen.
Beste Jos,
Mooie tips, hartelijk dank!
Vriendelijke groet,
Jan Zuilhof
Secretaris WarmteStem