In september organiseerde WarmteStem door heel Schothorst-Zuid 17 groepsgesprekken met bewoners. De vraag die telkens centraal stond: welke uitdagingen, mogelijkheden én belemmeringen zie jij om van onze wijk een duurzame en leefbare wijk te maken? Er werd ontzettend veel besproken door de in totaal 140 mensen die hun mening deelden. Het verslag waarin we al die gesprekken zo goed mogelijk hebben samengevat is nu beschikbaar.
De gesprekken werden allemaal gehouden bij bewoners die hun huis openstelden om met een groepje van ongeveer acht buurtgenoten vier stappen te doorlopen:
- Wie ben je en wat heb je met het thema duurzaamheid of energie?
- Welke ervaring heb je al opgedaan, zowel met je eigen huis als met de gemeente?
- Welke (mooie of boze) dromen heb jij als je denkt aan een duurzame wijk in de toekomst?
- Wat moet er volgens jou gebeuren, en wie moet dat dan doen?
De opbrengst daarvan hebben we zo goed mogelijk samengevat.
In gesprek met de gemeente
Onderdeel van het verslag zijn aanbevelingen aan de gemeente op basis van wat wij bewoners hebben horen zeggen. Het verslag en de aanbevelingen zijn inmiddels met de gemeente gedeeld en worden meegenomen bij vervolgstappen in de wijk. Op 16 november is WarmteStem uitgenodigd om met de gemeenteraad in gesprek te gaan over de uitkomsten.
De aanbevelingen van WarmteStem aan de gemeente
Wees ontzettend transparant
Er zijn de afgelopen jaren door de gemeente veel keuzes gemaakt in het traject om tot een wijkwarmteplan te komen. Er is steeds informatie verschaft over ingeslagen richtingen. Maar waarop keuzes gebaseerd zijn, is voor veel mensen onduidelijk. Los van of mensen invloed hebben, is het ontzettend belangrijk om keuzes helder te motiveren en daarmee begrip te kweken. Het helpt daarbij als de gemeente zich zeer benaderbaar opstelt.
Daar hoort ook bij dat er een duidelijk onderscheid gemaakt moet worden tussen waar de gemeente zelf iets te kiezen heeft, en waar niet. De gemeente is immers ook aan regelgeving gebonden, maar bij veel bewoners zijn de (on)mogelijkheden van de gemeente vanzelfsprekend weinig bekend.
Betrek mensen bij keuzes waar mogelijk
De gemeente kan natuurlijk niet bij iedere kleine beslissing iedere bewoner betrekken. Bovendien wil lang niet iedereen meedenken en -beslissen. Dat neemt niet weg dat bij bepaalde beslissingen prima bewoners betrokken kunnen worden. Bijvoorbeeld over voorwaarden waaraan collectieve oplossingen moeten voldoen en welke marktpartijen betrokken worden. Het is uiteindelijk de deelname van huishoudens die het succes van een aanpak bepalen, dus het is nuttig om met hen samen uit te zoeken onder welke voorwaarden ze straks daadwerkelijk meedoen. Dit geeft mensen eigenaarschap over het proces, in plaats van dat ze enkel verleid worden en pas laat duidelijk wordt of ze wel interesse hebben in de worst die ze wordt voorgehouden. Elders in het land worden hier prima ervaringen mee opgedaan en ontstaan mooie samenwerkingen tussen gemeenten en bewoners.
Houd rekening met verschillende communicatie- en participatiebehoeften
Er is tot dusver door de gemeente steeds ingezet op communicatie die ook te begrijpen is voor mensen die geen zin hebben om zich al te veel in de materie te verdiepen. Dat is belangrijk. Maar de grote groep bewoners zich die wél inleest en een sterke mening vormt, neemt hier geen genoegen mee. Bied informatie daarom aan op verschillende niveaus, zodat de informatie waarop de gemeente keuzes baseert ook duidelijk vindbaar is voor wijkbewoners. Zeker nu isolatie en warmtetechnieken zowel politiek als in media veel aandacht krijgen maar geen eenduidig beeld schetsen over wat wijsheid is, is het belangrijk om ‘samen’ op zoek te gaan naar een antwoord voor Schothorst-Zuid waar zowel bewoners al gemeente in geloven.
Communiceer regelmatiger
Lange periodes van stilte hebben bij veel mensen voor onduidelijkheid gezorgd. Er leven vragen als ‘zijn ze nog wel bezig?’ en ‘ligt er straks ineens iets waar we niet meer onderuit kunnen?’. Het is begrijpelijk dat niet iedere maand nieuw handelingsperspectief kan worden geboden aan bewoners. Maar de gemeente is continu bezig met het project en kan daarvan geïnteresseerde bewoners op de hoogte houden.
Zet meer communicatiemiddelen in om een bredere doelgroep te betrekken
WarmteStem heeft met de wijkgesprekken al gezorgd dat veel mensen zich uitspraken, maar bepaalde groepen bleven ondervertegenwoordigd. Als echt een duidelijk beeld gevormd moet worden van hoe ‘de wijk’ ergens over denkt, moeten andere methodes ingezet worden. Denk daarbij bijvoorbeeld aan deur-aan-deur interviews. Dit is voor een wijk met de omvang van Schothorst-Zuid arbeidsintensief. Daarom kan ook gedacht worden aan steekproeven in de planfase. Als de doelstelling is om iedere woning aardgasvrij te maken, zijn natuurlijk vrijwel overal huisbezoeken onvermijdelijk.
Werk op een ander schaalniveau
Schothorst-Zuid blijkt een vrij groot gebied om één aanpak voor te ontwikkelen. In verschillende buurten met verschillende woningtypen zal niet altijd dezelfde strategie de meest zinvolle zijn. Veel bewoners ervaren dit ook zo. Daarnaast is het lastig om communicatie en samenwerken persoonlijk te maken op deze schaal. Mensen betrekken gaat beter als ze het idee hebben dat het ook echt om hun eigen straat gaat.
Vragen?
Heb je vragen of opmerkingen over het verslag, over onze aanpak, of gewoon heel iets anders? Neem vooral even contact met ons op via het contactformulier!
Pingback: Uitnodiging: WarmteStemcafé over gas besparen in Schothorst op 22 april – WarmteStem
Pingback: Terugblik WarmteStemcafé op 22 april in De Hoeksteen – WarmteStem